یکی از مشکلاتی که کودکان با آن رو به رو هستند، پوسیدگی دندان است که خانواده‌ها را بسیار نگران می‌کند.‌ یکی از راه‌های جلوگیری از پوسیدگی دندان یا پیشرفت آن استفاده از فلوراید است. فلوراید یک ماده ضروری برای استحکام دندان و استخوان‌ها بوده و فلوراید تراپی کودکان روشی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان است.

فلوراید تراپی کودکان نه تنها پوسیدگی‌ های اولیه را متوقف می‌کند، بلکه دندان‌ها را به پوسیدگی‌ های بعدی هم مقاوم می‌کند. در ادامه بیشتر درمورد این فلوراید تراپی دندان کودک که یکی از فراوران‌ ترین عناصر موجود در طبیعت است صحبت می‌کنیم.‌

فلوراید تراپی کودکان چیست؟

فلوراید عامل اصلی جلوگیری از پوسیدگی در دندان‌ های دائمی و دندان‌های شیری به خصوص در اوایل رویش آن‌ها است. فلوراید تراپی کودکان در دندانپزشکی شامل مراقبت‌­های ویژه دندان­‌هاست که موجب قوی شدن دندان‌ ها و جلوگیری از پوسیدگی­‌های زودرس می­‌شود.

کند کردن روند فرسایش دندان‌های شیری، جلوگیری از ایجاد ضایعات در دندان‌های دائمی و همچنین پر کردن نواقص سطوح صاف از دیگر مزیت‌های این روش برای دندان کودکان و حتی بزرگسالان است. زمانی که کودک در خطر پوسیدگی دندان قرار بگیرد متخصص دندانپزشکی کودکان در یزد با دقت و تجربه خود این روش را برای کودک انجام می‌دهد.

فلوراید دندان به چه شکل‌ هایی وجود دارد؟

فلوراید ماده­ای مورد نیاز برای مینای دندان جهت جلوگیری از پوسیدگی دندان­‌ها است که روی مینای دندان اثر گذاشته و راه­‌های مختلفی برای رساندن این ماده به دندان وجود دارد. از انواع فلوراید موجود در بازار برای انجام فلوراید تراپی کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خمیر دندان حاوی فلوراید ( مهمترین و رایج‌ترین روش)
• دهانشویه سدیم فلوراید ( در دو نوع روزانه و هفتگی )
• ژل فلوراید
• وارنیش فلوراید کودکان
• قرص فلوراید
• سیلور دی آمین فلوراید ( SDF )

سیلور دی آمین فلوراید ( SDF )

در این ویدئو دکتر فتوحی به معرفی یکی از انواع فلوراید تراپی کودکان یعنی به معرفی سیلور دی آمین فلوراید ( SDF ) می‌پردازد.

روش فلوراید تراپی کودکان در منزل

فلوراید تراپی کودکان در خانه یک راه کلیدی کاهش خطر و پیشگیری اولیه از پوسیدگی دندان است که با مصرف آب، نمک، خمیردندان یا دهان شویه‌های حاوی فلوراید می‌شود. البته باید توجه داشته باشید که غلظت فلوراید در هر کدام از روش‌های بالا متفاوت بوده و باید نحوه زدن فلوراید به دندان کودکان در منزل را از متخصص دندانپزشکی سوال کنید.

با این حال توجه کنید که ژل فلوراید و وارنیش فلوراید کودکان باید حتما در مطب دندانپزشکی و توسط متخصص دندانپزشکی کودکان استفاده شود.

فواید فلوراید تراپی برای کودکان

فلوراید تراپی دندان برای همه گروه‌های سنی به خصوص کودکان بسیار مفید است و مزایای بسیاری دارد که از جمله فواید فلوراید تراپی کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مقاومت مینای دندان به پوسیدگی را افزایش می‌دهد.
• مقدار اسید تولید شده توسط باکتری‌های موجود در دهان را به حداقل می‌رساند.
• یک عامل ضد باکتریایی است که به باکتری‌های تجمع یافته در سطح دندان حمله می‌کند.

چطور فلوراید تراپی مانع پوسیدگی دندان کودکان می‌شود؟

در جواب باید گفت، مصرف فلوراید سبب ورود آن به عاج و مینای دندان‌های رویش نیافته می‌شود و باعث استحکام دندان و افزایش مقاومت آن در برابر پوسیدگی می‌شود. همچنین فلوراید مصرفی به داخل بزاق ترشح می‌شود و باعث کاهش تولید اسید شده و در نتیجه باعث کاهش پوسیدگی دندان کودکان می‌شود.

توجه داشته باشید که فلوراید یک عامل ضد باکتریایی است که به باکتری‌های تجمع یافته در سطح دندان حمله می‌کند و باعث جذب کلسیم و فسفر و همچنین افزایش مقاومت دندان‌‌های کودک می‌شود. طبق توصیه انجمن دندانپزشکان آمریکا، فلوراید تراپی کودکان حتی قبل از رویش کامل دندان‌ها توصیه می‌شود. با این حال بر اساس ارزیابی ریسک پوسیدگی دندان کودکان توسط دندانپزشک فلورایدتراپی در مطب ۳ یا ۶ ماه یکبار  یعنی ۲ تا ۴ بار در سال توصیه می‌شود.

فلوراید تراپی از چه سنی

بهترین زمان برای فلوراید تراپی دندان کودکان بعد از ۳ سالگی است زیرا کودکان زیر ۳ سال توانایی خارج کردن آب دهانشان را بعد از انجام کار ندارند. با این حال فلوراید تراپی دندان شیری و فلوراید تراپی کودکان زیر دو سال بستگی به میزان پوسیدگی و میزان اسیدی بودن بزاق دارد. جالب است بدانید که شدت پوسیدگی دندان کودکان می‌تواند به میزان اسیدی بودن بزاق مادران هم مرتبط باشد البته برای کودکانی که سن و سال کمی دارند.

شواهد خوبی وجود دارد که نشان می‌دهد استفاده همیشگی مادر از آدامس­‌های زایلیتول در سال‌های اول زندگی نوزاد از کودک در برابر پوسیدگی محافظت می‌کند و کودکان ۷۱ تا ۷۸ درصد کمتر دچار ضایعات پوسیدگی می‌شوند. بنابراین، اولین مراقبت‌­های مرتبط باید قبل از دندان درآوردن کودک آغاز شود.

نحوه زدن فلوراید به دندان کودکان

برای این کار ابتدا باید سطح دندان ­‌ها با مسواک کاملا تمیز شده و فلوراید (به شکل وارنیش یا به صورت ژل) برای چند دقیقه روی سطح دندان قرار می‌گیرد. بسیار مهم است که فلوراید توسط کودک بلعیده و وارد معده نشود. پس از آن دندان‌ های کودک تمیز می­‌شوند و باید آب دهان تخلیه شود اما دهان نباید شسته شود. همچنین لازم است حداقل برای نیم ساعت از خوردن و آشامیدن خودداری شود.

بعد از فلوراید تراپی کودکان چه باید کرد؟

فلوراید تراپی هم برای دندان‌­های شیری و هم برای دندان­‌های دائمی، توسط متخصص این امر قابل انجام است. این عمل را می­توان هر ۶ ماه انجام داد تا از ایجاد هرگونه پوسیدگی جلوگیری شود. برای مراقبت بعد از فلوراید تراپی کودکان مهم است که تا یک شبانه­ روز کامل از مواد غذایی سفت استفاده نشود.

همچنین تا یک روز استفاده از هرگونه دهان شویه، مسواک و حتی نخ دندان ممنوع است. در صورت ورود فلوراید به معده کودک، علائم می­تواند شامل حالت تهوع باشد که با خوردن شیر این علائم برطرف و درمان می­شود.

مضرات فلوراید تراپی کودکان

همان‌طور که مصرف زیاد هر دارویی می­تواند عوارض به همراه داشته باشد، مصرف بیش از حد فلوراید نیز عوارضی همچون مسمومیت در پی خواهد داشت. دل‌درد، تهوع از جمله علائم و نشانه‌های مسمومیت با فلوراید هستند.

ورود زیاد فلوراید به بدن می‌­تواند باعث شود که رنگ دندان به قهوه­ای تغییر کرده و یا روی مینای دندان لکه­‌های سفید رنگ ظاهر ­شود و می­‌تواند شدید یا ضعیف باشد که زیبایی ظاهری دندان‌ها را تحت تاثیر قرار ­دهد. این مورد بیشتر زمانی رخ می‌دهد که به طور هم‌زمان چند ماده حاوی فلوراید (خمیردندان، آب حاوی فلوراید و…) با هم مصرف شوند.

هزینه فلوراید تراپی در کودکان

هزینه فلوراید تراپی دندان کودکان نسبت به سایر درمان‌های دندان پزشکی و همچنین هزینه ارتودنسی بسیار معقول تر است. از آنجایی که فلوراید درمانی به عنوان یک اقدام پیشگیرانه در نظر گرفته می‌شود، شرکت‌های بیمه معمولاً درمان‌های فلوراید تراپی کودکان را پوشش نمی‌دهند.

اگرچه ممکن است دلسرد کننده به نظر برسد، اما هزینه وارنیش فلوراید در مقایسه با انواع هزینه‌های مرتبط با پوسیدگی دندان، از جمله پر کردن، کامپوزیت یا حتی عصب کشی بسیار مقرون به‌ صرفه تر خواهد بود. بنابراین به نظر بهتر است که با توجه به سن و شرایط دندان های کودک در زمان لزوم این کار انجام گیرد تا در آینده هزینه‌های بیشتر بر دوش فرد نگذارد.

معرفی فلوراید جدید کودکان

سوالات متداول